Maths for vacation

Ամառային արձակուրդների փաթեթ, 5-րդ դասարան

Առաջադրանք 1.

1.Հետևյալ թվերից՝ 75, 80, 38, 3575, 570, 43, 3257, 8530, որոնք են առանց մնացորդի բաժանվում 5-ի:

2.Հետևյալ թվերից՝ 55, 80, 18, 3570, 570, 48, 4257, 8570, որոնք են միաժամանակ առանց մնացորդի բաժանվում 2-ի, 5-ի,10-ի:

3. Հետևյալ արտահայտությունների արժեքներից, որոնք են 10-ի բազմապատիկ.

337 + 223 =

1254 +115=

578 + 422=

7582- 522=

851-325=

2345-545=

7853-53=

4. Երկու   թվերից  մեկը  88  է, իսկ   մյուսը  դրանից  մեծ  է 2 անգամ: Այդ թվերի գումարը քանի անգամ է մեծ փոքր թվից:

88*2=176

176+88=264

264:88=3

 Պատ.`3

5. Մանեն,օրական կարդալով 57 էջ, որերորդ օրը կվերջացնի կարդալ  285  էջանոց գիրքը:

285:57=5

 Պատ.`5

6.Արամի մոտ կա հավասար քանակով  50 և 20 դրամանոց մետաղադրամներ: Այդ մետաղադրամների ընդհանուր գումարը  2800  դրամ է: Արամը քանի՞ 50 և քանի՞ 20 դրամանոց մետաղադրամներ ունի:

50+20=70

2800:70=40

Պատ.`40

7.Դաշտում արածում էին սագեր և ուլիկներ: Նրանք միասին ունեն 18 գլուխ և 50 ոտք: Քանի՞ սագ և քանի՞ ուլիկ էր արածում  դաշտում:

                      Պատ.`11 սագ, 7 ուլիկ

Առաջադրանք 2.

Բազմապատիկ և բաժանարար

35:7= 5

35-ը  7-ի  բազմապատիկ է:35x7=245

7-ը  35-ի  բաժանարար է:35:7=5

35-ը  7-ի  բազմապատիկ է, քանի որ այն 7-ի բաժանվում է առանց մնացորդի:

37:7= 5( 2մն.)

37-ը  7-ի  բազմապատիկ չէ:

7-ը  37-ի  բաժանարար  չէ:

37-ը  7-ի  բազմապատիկ չէ, քանի որ այն 7-ի բաժանվում է մնացորդով:

Եթե երկու թվեր բազմապատիկ են որևէ թվի, ապա դրանց գումարն ու տարբերությունը նույնպես բազմապատիկ են այդ թվին:

20  և 15  թվերը բազմապատիկ են 5-ին:

20+15= 35, բազմապատիկ  է 5-ին:

20-15= 5, բազմապատիկ է  5-ին:

Առաջադրանքներ.

1.Գրիր 2-ի բազմապատիկ մի քանի թիվ:

2. Գրիր 18-ի   3 բազմապատիկ և բոլոր բաժանարարները:

3.Ո՞ր թիվն է 21-ի ամենափոքր բաժանարարը:

4. Քանի՞ բաժանարար ունի 12-ը: Ո՞ր թվերն են դրանք:

5. Ո՞րն է 3-ի բազմապատիկ ամենափոքր թիվը:

Կատարիր գործողությունը.

14կգ 250գ – 3կգ 750գ=14250-3750=10500=10 կգ500 գ

18կմ 650մ-16կմ 850մ= 18650-16850=1800=1 կմ 800 մ

Հաշվիր արտահայտության արժեքը.

7560:90 + (1282-1214) – 8400:100 = 68

32000-(3012 + 6988) + (4580 - 3012)= 20432

Առաջադրանք 3.

1/2,1/4 ,3/4 ,2/3,3/7  և այլն տեսքի թվերն անվանում են սովորական կոտորակներ: Գծից վերև գտնվող թիվը կոչվում է կոտորակի համարիչ: Գծից ներքև եղած թիվը կոչվում է կոտորակի հայտարար:

1. Գրիր հետևյալ կոտորակները.

 Երեք յոթերորդ =3/7

 Հինգ   յոթերորդ =5/7

 Ութ տասնհինգերորդ =8/15

 Չորս հինգերորդ =4/5

 Մեկ քսանմեկերորդ   =   1/21                                 

2.Լրացրու անհրաժեշտ թվերը.

Ութ խնձորը բաժանեցին չորս ընկերների միջև:

Նրանցից յուրաքանչյուրը ստացավ --2---  խնձոր կամ եղած բոլոր խնձորների –1/4--- մասը:

Կարող ենք ասել, որ 8-ի 1/4  մասը հավասար է --2---:

Գտիր 18-ի 1/6  մասը: 3

Ինչի է հավասր 24-ի 1/8 մասը, 3/8 մասը: 3, 9

3. Գծիր 12 սմ երկարությամբ հատված: Նշիր այդ հատվածի 5/6 մասը:

4.Շերտի երկարության 1/2 մասը 4սմ է: Որքան է ամբողջ շերտի երկարությունը: 8 սմ

5.Եթե ամբողջ պատը ներկելու համար 24 գ ներկ է պահանջվում, ապա քանի գրամ ներկ կպահանջվի նրա 5/8  մասը ներկելու համար:15 գ

6. Ժապավենի 1/3 մասի երկարությունը 5սմ է: Որքան է ամբողջ ժապավենի երկարությունը: 15 սմ

7. Ամբողջ ճանապարհը 120 կմ է: Որքան է ճանապարհի 1/10 մասի երկարությունը:12 կմ

Առաջադրաքն 4.

1սմ =10 մմ
1դմ =10 սմ =100 մմ
1մ =10 դմ = 100սմ =1000 մմ
1կմ =1000 մ = 10000դմ = 100000սմ =1000000 մմ


Եթե 1մ-ը բաժանենք 10 հավասար մասերի, ապա ամեն մասիերկարությունը կլինի 1դմ: Ուրեմն կարող ենք ասել, որ 1դմ-ը 1մ-ի 1/10  մասն է: այո
Պակասող թվերը լրացրու.
1դմ = 1/10  մ        5դմ =  1/2 մ                 8դմ =  1/8  մ

Եթե 1մ-ը բաժանենք 100 հավասար մասերի, ապա ամեն մասիերկարությունը կլինի 1սմ: Ուրեմն կարող ենք ասել, որ 1սմ-ը 1մ-ի 1/100  մասն է: այո
Պակասող թվերը լրացրու.
1սմ =1/100  մ        7սմ =7/100մ                 77սմ =  77/100  մ
Քանի հավասար մասի պետք է բաժանենք 1դմ-ը, որ ամեն մասիերկարությունը լինի 1սմ: 10
Ուրեմն 1սմ-ը 1դմ-ի որ մասն է:1/10
Պակասող թվերը լրացրու.

8սմ = 8/10դմ           5սմ = …1/2դմ              3/10 մ = 3դմ
8մմ =  8/10սմ     18մմ =18/10 սմ             25մմ =25/100դմ    

31մմ = 31/1000մ         14մմ = 14/1000000կմ
21սմ = 21/100մ           5սմ = 5/100մ             3սմ = 3/100մ  


1ց = 100կգ
1ց =  1/10տ
1տ=  1000 կգ
1ց-ը 1տ-ի որ մասն է կազմում: 1/10
1կգ-ը 1ց-ի որ մասն է կազմում:1/100
1կգ-ը 1տ-ի որ մասն է կազմում:1/1000
Պակասող թվերը լրացրու.

23կգ =23/100ց      8ց =8/10տ     18կգ =18/100 ց
15կգ = 15/1000տ      141կգ =141/1000տ   5ց =5/10 տ
103կգ = 103/1000տ      51կգ = 51/100ց      17ց =17/10տ

Խնդիր.
Ուղղանկյան կողմերն են 7սմ և 8սմ: Գտնել այդ ուղղանկյանմակերեսի 3/4
մասը:44 սմ

Առաջադրանք 6.

1.Գտիր անհայտ թիվը

521+219 =740

320+ 213= 533

428-325=123

745-467= 178

45*17= 765

36*23 =851

7722:22 = 396

2652:52=51

2. Վերականգնիր թիվը.

2հազ. + …հ. + …մ. =  …1…7

…հազ. + 7հ. +… տ. + … մ. = 5…35

3. Աստղանիշը փոխարինիր այնպիսի թվանշանով, որ ստանաս  անհավասարություն.

2451> 2351

3648>3638

1598<1498

5874<4874

4.Ուղղանկյան լայնությունը կազմում է երկարության 1/3 մասը: Գտնել ուղղանկյան պարագիծը, եթե նրա երկարությունը 27սմ է:

27:3=9

27+27+9+9=72 սմ

Պատ. 72 սմ

5. Ուղղանկյան լայնությունը կազմում է երկարության 1/4 մասը: Գտնել ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա լայնությունը՝  7սմ ՝:

4*7=28

28*7=196 սմ²

Պատ. 196 սմ²

6. Ուղղանկյան պարագիծը 52սմ է: Գտիր նրա երկարությունը և լայնությունը, եթե նրանց տարբերությունը՝8սմ է:

52-8-8=36

36:4=9

9+8=17

Պատ. 9,17

7. Ուղղանկյան պարագիծը 84սմ է: Գտիր նրա երկարությունը, լայնությունը և մակերեսը, եթե նրանց տարբերությունը՝10սմ է: 84-20=64 ,64:4=16 ,16+10=26, 

16*26=416 սմ