понедельник, 21 ноября 2016 г.

Հայոց լեզու 98-104

98. Սխալները գտի´ր և ուղղի´ր:
Օրինակ՝
Բնության մեջ ամեն ինչ՝ փոքրիկ թիթեռնիկն անգամ շատ բան կարող է սովորեցնել մարդուն: - 1. Բնության մեջ ամեն ինչ՝ փոքրիկ թիթեռն անգամ շատ բան կարող է սովորեցնել մարդուն:
2.
Բնության մեջ ամեն ինչ՝ թիթեռնիկն անգամ շատ բան կարող է  սովորեցնել մարդուն:
Փոքրիկ բլրակն էլ անցիր ու կհասնես ասածս ծառին:
Փոքրիկ ձկնիկը ջրիմուռների տակ էր թաքնվել:
Քաղաքի
ծայրին՝ մի փոքրիկ տնակում, ապրում էր կախարդը:
Մի փոքրիկ առվակ իջնում  էր սարն ի վար:
Անտառից դուրս եկավ մի պստլիկ ձիուկ:
Հավն ածեց մի փոքրիկ ձվիկ:
Քամին դես ու դեն էր քշում կտոր-կտոր ամպիկները:

Փոքրիկ բլուրն էլ անցիր ու կհասնես ասածս ծառին:
Փոքրիկ ձուկը ջրիմուռների տակ էր թաքնվել:
Քաղաքի ծայրին՝ մի փոքրիկ տնում, ապրում էր կախարդը:
Մի փոքրիկ առու իջնում  էր սարն ի վար:
Անտառից դուրս եկավ մի պստլիկ ձի:
Հավն ածեց մի փոքրիկ ձու:
Քամին դես ու դեն էր քշում կտոր-կտոր ամպերին:



 99. Տրված բառերից կամ արմատներից նոր բառեր կազմիր՝ ակ, իկ, ուկ ածանցներով: Այստեղ այդ ածանցները փոքրացնում կամ քնքշացնո՞ւմ են:
ա) Թափանցիկ(ել), շրջ(ել), մարտ(նչել), սիրտ ճմլ(ել), ճանճ քշ(ել):
 
բ) Օրեն(ք), ճաշ, ախորժ, սահուն, պահել, ընդուն(ել), մոլոր(ել), գիտ(ենալ), պատվիր(ել), բուռն(ն):
 
գ) Կտր(ել), դիպչ(ել), խուսափ(ել):

ա) Թափանցիկ, շրջիկ, մարտիկ, սիրտաճմլիկ, ճանճ քշ(ել):
 
բ) Օրինակ, ճաշիկ, ախորժակ, սահնակ, պահակ, ընդունակ, մոլորակ, գիտակ պատվիրել, բռնել:
 
գ) Կտրել, դիպուկ, խուսափուկ:


100. Տրված բառերից տեղ ցույց տվող ածանցավոր բառեր կազմի՛ր: Գրի՛ր գործածված մասնիկները (ածանցները): Կազմածդ ո՞ր բառերն են մեծատառով սկսվում:
Օրինակ՝
հույն
- Հունաստան:
Հիվանդ-հիվանդանոց
Ծաղիկ-ծաղկանոց
Մուկ-մկստան
 Հայ-Հայաստան
 Նիստ-նստարան
 Այբուբեն-այբենարան
 Դաս-դասարան
 Դպիր-դպրոց
 Դարբին-դարբնոց
 Հյուր-հյուրանոց
 Զոր-զորք
 Ռուս-Ռուսաստան
 Գործ-գործարան
 Բրուտ-
 Կույս-կույսանոց
 Ուզբեկ-Ուզբեկյան
 Հնդիկ-Հնդկաստան
 Թուփ-թփուտ
 Ծիրանի-ծիրանանոց
101. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր ածանցավոր բառերով:
Շատ ու շատ դարեր առաջ ասորիների երկրում Ասորեստանում մի իմաստուն մարդ էր ապրում:
Մորու թփերով ծածկված տեղում -Մորուտում մի առարկա էր  թաքցրել:
Նա որոշել էր այդտեղ իր համար բնակվելու տեղ բնակատեղի կառուցել:
Տունը դարձրել ես հավեր պահելու տեղ- հավատուն:
Երեկոյան դարբինների աշխատանքի վայրում- դարբնոցում կհսւնդիպենք:
Գետի ափին մի փոքր հյուղ-հյուղակ ուներ, որտեղ ապրում էր իր սիրելի կենդանու հետ:
Իրենց փոքր գյուղի- գյուղակի փողոցներն ու այգիները հիշեց:
102. Բնակավայր կամ տեղանք ցույց տվող բառերին այնպիսի ածանցներ ավելացրու, որ նոր բառերը տվյալ տեղի բնակիչ իմաստն արտահայտեն:
Օրինակ՝
լեռն - լեռնցի:
Երևան-երևանցի, քաղաք-քաղաքացի, Վան-վանեցի, Մուշ-մշեցի, Աշտարակ-աշտարակցի, Արտաշատ-արտաշատցի,Դվին-դվինցի, Կարս-կարսեցի, Գյումրի-գյումրեցի, Լոռի-լոռեցի, Ամերիկա-ամերիացի, Նյու-Յորք-նյույորքցի, Լոնդոն-լոնդոնցի, սար-սարեցի, գյուղ-գյուղացի:
103. Տրված բառազույգերի արմատները տեղափոխելով՝ բաղադրյալ նոր բառեր ստացի´ր:
Օրինակ՝
բարեժպիտ
, մանկամիտ - բարեմիտ, մանկաժպիտ:
ա) Ջրահարս, ծովանկար- ծովահարս, ջրանկար,
 բ) ժանգապատ, արծաթագույն- -ժանգագույն, արծաթապատ
գ) հողմածին, ջրաղաց-հողմաղաց, ջրածին
 դ) զորագունդ, երկրամաս-երկրագունդ, զորամաս
104. Տրված բառերր բաղադրիչների բաժանի՛ր: Արմատներն ի՞նչ մասնիկով են կապվում:
Օրինակ՝
Գրատախտակ - գր(գիր) + ա + տախտակ:

Ձեռագիր-ձեռ-ա-գիր, գեղանկար-գեղ-ա-նկար, շրջագգեստ-շուրջ-ա-զգեստ, սիրահոժար-սեր-ա-հոժար, դեղնակտուց-դեղին-ա-կտուց, հոդակապ-հոդ-ա-կապ:

Комментариев нет:

Отправить комментарий